KÊLÊN QEBRÊN KURDAN BERÎ ÎSLAMÊ
Hemî roj û xencer li ser bûn
- İslam Öncesi Kürd Mezarlıkları - Bütün mezar taşlarının üstünde GÜNEŞ ve KÜRD HANÇERİ resmi vardı

Home  |  Destpêk  |  Ana Sayfa

 

 

 

Kurdish gravestones in pre-islam period with various symbol of sun and animals. Islamism destroyed all Kurdish historic culture and language through Arabization:

İSLAM ÖNCESİ KÜRD MEZAR TAŞLARI İLE GIRÊ MIRADAN GÖBEKLİ TEPE MİMARİSİ ARASINDAKİ ŞAŞIRTICI BENZERLİKLER

 

- Bu büyük benzerlikleri görmeyen kör gözler açılsın!

İslam öncesi döneme ait kürd mezar taşlarının (kürdçe kêl) tamamının üst kısmında güneş sembolü ve kürd hançeri (çoğunlukla eğik şekilde yerleştirilmiş bir kama ya da kısa kılıç) yer almaktadır. Bu mezar taşlarının üzerindeki simgelerin yerleşimi, çizim tarzı ve yontma teknikleri; Göbekli Tepe’deki yaklaşık 13 bin yıllık geçmişe sahip olan T-formasyonlu sütunlar üzerinde bulunan kabartmalara ve oyma stiline şaşırtıcı ölçüde benzemektedir. Hem formasyon mühendisliği hem de sembolik ifade dili açısından aralarında dikkate değer benzerlikler bulunmaktadır.

1. Sembollerin Sürekliliği ve Arketipsel Hafıza
Göbekli Tepe'de bulunan sütunlardaki kabartmalar, çoğunlukla yırtıcı hayvan figürleri, soyut semboller ve dairesel motiflerden oluşur. Bunlar ilk bakışta farklı kültürlere aitmiş gibi görünse de, Orta Mezopotamya ve Yukarı Dicle havzasında binlerce yıl boyunca varlığını sürdüren kürdlerin güneş kültü ve kozmik merkez anlayışı ile doğrudan ilişkilidir. Kürd mezar taşlarında rastlanan güneş sembolü, ölümsüzlük, diriliş ve tanrısal ışık fikrini temsil eder. Bu sembolizmin Göbekli Tepe'den sonraki medeniyet katmanlarına taşındığını gösteren arkeolojik ve antropolojik işaretler mevcuttur.

2. Taş İşçiliği ve Formasyon Bilgisi
Göbekli Tepe’deki T-formlu dikilitaşlar, mühendislik ve sembolizm açısından son derece gelişmiş bir bilgi düzeyine işaret eder. Aynı bölgede daha sonra ortaya çıkan Zêrzîvan Kalesi, Karahan Tepe ve bütün Ezdî - Alevî - Yarsanî mezarlıklarında benzer taş işleme tekniklerine rastlanmaktadır. Kürd mezar taşlarında görülen kesme biçimi, taşın yere gömülme açısı ve kullanılan malzeme, Göbekli Tepe ile kültürel bir süreklilik içinde olduğunu düşündürmektedir. Bu da, bölgenin en eski halkı olan kürdlerin tarihsel olarak taş mimarisinde özgün bir gelenek taşıdıklarını ve bundan da öte kürd atalarının Göbekli Tepe tapınaklarının mimarı olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır.

3. Hançer ve Kimlik
Kürd hançeri, yalnızca bir silah değil; aynı zamanda erkeklik, koruma, onur ve özgürlük sembolüdür. Mezar taşlarında bu hançerin güneşle birlikte yer alması, ölen kişinin yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda ruhsal bir savaşçı olarak da hatırlandığını ima eder. Göbekli Tepe sütunlarında doğrudan hançere rastlanmasa da, orada betimlenen yırtıcı hayvan figürleri (örneğin aslan, yılan ve akbaba), savaşçı ruhlara işaret eder. Bu figüratif benzerlik, ölüm ve güç arasında kurulan ortak bir anlam evreninin varlığını işaret eder. Aslanın kürd tarihinde en önde gelen bir motif olduğunu unutmayın.

4. Kültürel Hafıza ve Etnik İzler
Göbekli Tepe, qadim kürd şehri Ruha sınırları içinde yer almaktadır ve tarihsel ve kültürel bağlamda Kürdistan’ın bir parçasıdır. Bölgede konuşulan en eski dil olan kürdçe'nin neolitik döneme dair kavramları hala yaşatması (örneğin: kolan, genim, mûzîq, nok gibi tarım ve göçerlikle ilgili terimler), bu halkın Göbekli Tepe’yi inşa eden topluluklarla doğrudan ilişkili olabileceğini akla getiriyor. Mezar taşlarındaki semboller, bu kadim hafızanın taş üzerindeki devamı olarak görülebilir. Bu durum, tarihsel sürekliliğin yalnızca yazılı belgelerle değil, taş ve sembol üzerinden de okunabileceğini göstermektedir.

Goran Candan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Diween Salahaddin Kalesi ve Geleneksel Kürd Mezar Taşı, Soran Bölgesi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Norşîn - Bitlîs

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Norşîn - Bitlîs

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Norşîn - Bitlîs

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Norşîn - Bitlîs

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dersim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dersim

 

 

 

 

 

 

 

Dersim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dersim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dersim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ev kêl piştî îslamê ye.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1800lerde National Geographic Dersim'de bazi köylerde kale ve kabartma keşifleri yapmış..
Biraz araştırma yapılsa ve National Geographic'ten o süreçteki fotograf dosyalar istenebilir..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Goristana gundê Xankê lä Mûsilê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ahlat’ta (Bitlis) bulunan mezarlık “türk islam mezarlığı mı” yoksa kürd mezarlığı mı? Bu mezarlikta türklerden çok kürtlerin yattığı bir gerçektir.
Nasıl 'türk mezarlığı' olur o zaman? Sonra vatansız türklerin bu konuda yalan söyleme ihtiyacı içinde olduğu çok iyi biliniyor. Kürdistan'ı
kendilerinin yapabilmeleri için tarihi kürd mezarlıklarına sahip çıkmak istiyorlar ve kürdlerin yeni mezarlıklarını da hayvanca bombalıyorlar.
Ama gerçekler asla kaybolmaz.
Sonra üretmeyen, hep gezer-göçek toplayıcı, avcı ve yağmacı olarak yaşamış olanların mezarı olduğu NERDE görülmüştür?
Bu step ahalisin ölülerini mezarlıklara gömdüğü nerde duyulmuştur?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Koç başlı mezarlar için “türk’ün damgası” söylemi uydurmadır.
Dersim bölgesi boyunca çok sayıda yıkık kilise ve manastır var. Kürdler buraları kutsal yerler olarak kabul ediyor ve hürmetle yaklaşıyorlar.
Dersim'deki mezarlıklar türkler için kabul edilemez yerler.
Çünkü ölenlerin hayatıyla ilgili silahlar, atlar vb.kabartmalar mezar taşlarına oyulmuş
ki en göze çarpan figürler de koyun tasviri şeklindeki mezar taşlarıdır. Türkler bu figürlerden put olarak bahsediyor ve hoş karşılamıyorlar.”

H. Riggs, 1910, Dersim Bölgesi

Görsel: ezidi kürdlerinin mezarlığı, Rewan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KÊLÊN QEBRÊN KURDAN PIŞTÎ 1900'î

1906

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1906

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1906

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GÛTÎ

 

 

 


Foundation For Kurdish Library & Museum