HISTORICAL KURDISH CASTLE AYANIS,
BUILD BY ANCIENT KURDS URARTUS BC 685-653/650
(KÜRDLERİN ATALARI URARTULARA AİT TARİHİ KÜRD KALESİ AYANİS)
Wan Gölü yakınlarındaki Ayanis Kalesi - Kuzey Kürdistan
Ayanis Kalesi, Wan Gölü'nün doğu kıyısındadır. Adı işgalci türkler tarafından ''Ağartı'' olarak değiştirilen bu köy yakınlarında kayalık bir tepe üzerine kurulmuştur. Urartu Krallığı'nı MÖ 685-653/650 yılları arasında yöneten Argişti'nin oğlu II. Rusa tarafından yaptırılmıştır.
Kale, anıtsal kapı ve tapınak cephesinde bulunan yazıtlara ve ayrıca dendrokronoloji sonuçlarına göre MÖ 673-72 yıllarından sonra yapılmış olmalıdır.
Deniz seviyesinden yüksekliği 1866 m olan kale, 100x400 m ölçülerinde ve ana kaya üzerine inşa edilmiştir.
Ayanis Kalesi'nin en önemli alanı Haldi Tapınağı'nın bulunduğu tapınak alanıdır. Tapınak baş tanrı ve savaş tanrısı Haldi'ye ithaf edilmiştir, bu bölgeden ok uçları, kalkanlar ve sadaklar gibi birçok askeri buluntu elde edilmiştir.
Tapınağın ön cephesinde ve giriş koridorunun iki yanında 88 satırdan oluşan Urartu tarihi için en uzun yazıtı (16m) olan 8 bazalt blok bulunmaktadır.
Tapınak duvarları, dünyada eşsiz bir tapınak özelliği olan kaymaktaşı oymalarından yapılmış oyma olarak tanımlanan süslemelerle süslenmiştir.
Foundation For Kurdish
Library & Museum