GOLA HAZARê

Northern Kurdistan Between Diyarbekir - Xarpêt

Home  |  Destpêk  |  Ana Sayfa

 

 

 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


KÜRDİSTAN COĞRAFYASINDA BİR MİTOLOJİ

Osman AYDIN

Facebook arkadaşım Doris Madsen’in, Hazar Gölü ile ilgili paylaşımda bulunduğu bir manzarayı görünce bu bölge ile ilgili bir mitoloji aklıma geldi ve sizinle paylaşmak istedim.
Fotoğraflarda görülen Hazar Baba Dağı’dır. Eteğinde Sivrice İlçesi ve Hazar (Azer-Gölcük) gölü bütün güzelliğiyle görülüyor.
Mitolojiye göre bu dağ, Hazreti İbrahim’in babası AZER’in mezarıdır. Ayrıca bu dağda bir mağara Hz. İbrahimin babasının mezarı olarak da ziyaret edilir.
Fotoğraflardaki dağa dikkatlice bakıldığında dağın fiziki yapısı, sırt üstü yatan bir insanın görüntüsünü andırmaktadır. Soldaki yükselti, başını, çukurluk boğaz kısmını daha sonra göğüs ve karın kısmına benzeyen bir görünüm fark edilir. Fotoğrafta görülmeyen sağ bitimde ise dik duran ayak görüntüsünü andıran bir yükselti vardır. İşte bu dağ kitlesinin insan görünümündeki yapısı Hz İbrahim’in babası AZER'in mezarında yatmış hali olarak mitolojik bir bilgi şeklinde kuşaklar boyu söylenmektedir.
Azer ismi Hazar olarak değişime uğramıştır. Sivrice İlçesi’nin güneydoğusunda yer alan 2347 metre yükseklikteki bu dağa bu nedenle Hazarbaba Dağı denmektedir.
Kimdir AZER veya TERAH?
Hayatı hakkında elde fazla bilgi yoktur.
Kur'an’da Hz. İbrâhim'in babası AZER olarak geçmekte olan bu isim (Enem Suresi 6/74) Tevrat'ta (Tekvîn, 11/26) ve diğer İbrânî kaynaklarda TERAH olarak geçiyor. Arkeolog Sir Charles Leonard Woolley bulunan bir tablette "Terah oğlu Abram" ifadesine rastlandığını yazmaktadır.
Terah isimi, Ahd-i Atik'te daha çok şecere listelerinde geçer. (Tekvîn, 11/24-27; Yeşû, 24/2) Nahor'un oğludur ve Hz İbrahim’in babasıdır. Karısının adı Ümeyle’ dir.
Azer çoktanrılı dine inanan bir putperesttir (Yeşû, 24/2). Terah'ın Kenan diyarına gitmek üzere Keldaniler'in Ur şehrinden ayrılmış Harran’a gelmiş ve burada 205 yaşında ölmüştür. (Tevrat 145) Samirice Tevrat’ta Terah'ın put ustası (heykeltraş) olduğu, yokluğunda yerine oğlu İbrâhim'i bıraktığı, fakat İbrâhim'in bütün putları kırması üzerine onu Nemrud'a götürdüğü kaydedilir. (Tekvîn, 11/31-32; EJd., XV, 1013)
Azer'i Nemrud'un damadı, hatta veziri olarak gösteren kaynaklar da vardır. Hasan el-Mustafavî, onu, toplumda ileri gelen ve sanatında ün yapmış bir kişi olduğunu belirtir.
Bu hikâyede ilginç bir durum görüyoruz ama bu hususa kimse değinmiyor.
Azer oğlu İbrahim’i öldüreceğini bile bile Nemrud’a teslim ediyor. Hz. İbrahim de oğlunu kesmeye kalkışıyor. Acaba bu durumu, ailede evlat sevgisinin yeterince oluşmadığı veya düşünce ve inancın evlat sevgisini bastırdığı şeklinde anlamak mümkün müdür?

 

 

 

 

 

AMÎDA - DIYARBEKIR

ERXENÎ

 

 

 


Foundation For Kurdish Library & Museum