DET KURDISKA NATIONALEPOSET
MEM
& ZIN
Den urgamla kurdiska kärleksagan om det olyckliga kärleksparet Mem och Zin som har berättats i folkmun sedan 1300-talet återberättades
av den kurdiske 1600-talpoeten Ehmed-i Khani och därmed blev ett
national epos för kurderna
MEM OCH ZÎN - Sara Förlag, 1992
(Översatt av Robert Alftan och Gisbärt Jänicke)
- Bi zimanê Swêdî -
Sagan om det olycksaliga kärleksparet har berätytats i folkmun sedan 1300-talet
Destana Memê Alan berî îslamê li ser lêvê xelkê kurd bû
Ta ku Ehmedê Xanî li dawiya salên 1600'î ew berhev kir û bi navê Mem û Zîn nivîsî.
|
||
Mem och Zin som inte fick varandra tros ha blivit begravda här i den urgamla kurdiska staden Cizir i den delen av Kurdistan som är ockuperat av Turkiet.
Sommaren 2015 har den turkiska armén understödd av de islamistiska ISIS terroristerna förstört nu hela staden Cizir. De kurdiska invånarna i staden dödades och fördrevs bort i tusentals.
Mem och Zin'in türbesinin yukarıda görülen orjinal şeklini modern duvar sıvasıyla sıvayarak ! bozan belediye meclisi kahrolsun!
Yukarıda görülen Mem û Zin türbesi yüzyıllardan beri aynı şekilde kalarak tarihi doku muhafaza edilmişti. Ama bu son yıllarda bir art niyetli
veya bir merkep kafalı Cizre belediye meclis üyesi, kürdler için pahabiçilmez bu milli değeri olan tarihi türbenin içini sıvama kararı alarak, bu türbenin
asli görünüş şeklini mahvetmiştir. Hatta mezar taşlarını boyama zulmünü bile etmiştir. Umarız ki milli ve tarihi değeri böyle pahabiçilmez bu tür kürdi ve kürdistanî tarihi eserler,
bu tür ahmakça müdahalelere bir daha uğramaz ve en kısa zamanda da bu modern sıva çok titiz bir şekilde türbe duvarlarının taşlarının üzerinden
milimetre milimetresine kazınarak türbe tekrar eski asli haline kavuşturulur. Aynı şekilde mezar taşları üzerindeki yeşil boya temizlenir.
Yukarıda bozulmamış (sıvanmamış) haliyle görülen türbenin her gün ve ebediyen günde bir kez mezar taşlarının yanına konulması gereken taze gül
ve çiçeklerden başka hiçbir eksiği yoktu. Bir de mezarın yanıbaşındaki duvarda günde 24 saat yanan iki tane mumdan başka ne eksiği vardıki.
Bir iyilik yapacaksaydınız o zaman hiç olmasa bu mezar taşlarının yanıbaşına hergün küçük bir demet gül ve çiçek koymaya ve ebediyen yanan bir çift mum yandırmaya alıştırsaydınız kendinizi.
Boynu kırılasılar..
Kêlên Li Ser Tirba Mem & Zîn, (Wêne: Mîkael Frölund) Li Cizîra Botan
Qesrik - Zindana Mem li navbera Şirnex û Cizîrê
ZIRIAB (Abd-ul Hesen Elî Îbn Nafî 789-857) FROM CORDOBA - SPAIN
Ziriab (789 Mûsil – 857 Endulus)
Abu'l Hesen 'Elî ibn Nafî anjî bi navê naskirî Ziryab (789 Mûsil – 857 Endulus), stêrnas, erdnas, helbestvan, stranbêj û hunermendê kurd e. Ziryab xwendekarê Îsheq Mewsilî yê kurê Îbrahîm Mewsilî bû.
Piştî ku jêhatîbûna wî di muzîkê de ji ya mamosteyê wî buhurî, berê xwe da başûrê Spanyaya îroyîn Kordobayê. Li wir melîkê mîrîtiya emewiyan a Ebdurehmanê II.
ew girte nik xwe. Bi vî awayî jîrbûna muzîkjenên kurd bi Ziryab dewam kir û tesîreke mezin li muzîka Spanyayê kir. Ziryab têla 5an li ûdê zêde kir û yekem car bi pirtikekî êlo li ûdê da.
Wî tesîreke mezin li muzîka spanî kir û weke damezrênerê kevnesopiya muzîka Endulusî tê nasîn. Evdirrehmanê II azadiyeke mezin dabû Ziryab û Ziryab bi vê azadiyê dibistaneke muzîkê saz kir.
Ziryab her weha tar û sêtar jî anîn Kordobayê û ev amûr pasê veguherî gîtara Spanyayê. Muzîk û reqsên Kurdistan û Rojhilata Navîn pasê bi tekiliya muzîk û reqsên qereçiyan veguherî flamenkoya spanî.
Li gorî gelek çavkaniyan Ziryab bandora xwe her weha li mode, xwarin û mîmariya welatên nîvgirava Îberî û Ewrûpayê jî kiriye. Ziryab di sala 857an de koça dawîn kiriye.
Ziriab 789-857, by Rebwar K Tahir
Ziriab in Cordoba
Foundation For Kurdish
Library & Museum
