J. Ihsan Espar

Dilopê Zerrî, nameyê kitabê sîîran yê J. Îhsan Esparî yo. Kitab hetê Wesanxaneyê Vateyî ra hezîrana 2008î de ginayo çape ro û 55 rîpelî yo.

Dilopê Zerrî, nameyê kitabê sîîran yê J. Îhsan Esparî yo. Kitab hetê Wesanxaneyê Vateyî ra hezîrana 2008î de ginayo çape ro û 55 rîpelî yo.

Kitab de 17 tene sîîrî ca gênê. Sîîrî goreyê nustisê wextî ra amey rêzkerdis. Mavajî, sîîra tewr verêne “Wesar” nîsane 1991 de nûsîyaya.

Resmê qapaxê kitabî yew tabloyê hunermendê namdarî yê resman Mehmûd Celayîrî ra yo. Panc tene resmê rindekî ke tabloyanê Mehmûd Celayîrî ra se detay amey weçînitis zî mîyanê kitabî de cadîyayê. Tabloyî bi xo zî manenê sîîre.

No kitabê sîîran yê pancine û kitabê hîris û çarine yo ke Wesanxaneyê Vateyî wesaneno. Qelbê edebîyatê kirmanckî (kurdîya zazakî) Vate de dana piro.

Sîîrê J. Îhsan Esparî sîîrê hîsanê heyecaninan yê ciwanîye nîyê. Sîîrê ey serwext û pewte yê, krîstalîzekerde yê. Merdim gama ke sîîranê ey waneno, derhal tey vejeno ke saîrê înan hunerê xo ra, sînorê zanayîsê xo ra, malzemeyê xo ra wes haydar o. Bi sebr, hêdî-hêdî neqesneno. Wes zano ke kura de vindeno, kamca de se vano.

Sîîrê J. Îhsan Esparî wayîrê ê sîyanî yê ke sênê heme dîwanan de pere bikî:

“Qisayî estê

zelal ê, krîstalî

hîsdar ê, sîîrkî

cewherê mezgî,

ahengê vengî

û sey zerrnê safî,

sey yaqutê sûrî

vêrenê

dîwanê heme homayan de.”

Sîîrê J. Îhsan Esparî yew cuyo rastikên ra, hîskerdisanê rastikênan ra ameyê ditis. Labelê vatiso sîîrkî ra tawîz nêdayo. Naye sîîre xorîn kerda. Coka leze xo veradano xorînîya hîsanê wendoxî:

“Sima ra zewqê sarî aseno?

Lengerîyin Çanqaya de ronisto.

Linge esta linge ser, temase keno

demewo ke dewe vesena, deweke vesena,

zerre çizeno, qesba vesena.

Ez nêzana sey Neronî sîîran zî waneno?”

Sîîrê J. Îhsan Esparî ge-ge sey yew hîkaya yan zî fotografê ke mîyanê desmalêka neqisnayî de pêsîyayê, xo musnenê merdimî:

“Cendirme kozik de neternaye.

Teber ra ne veng yeno ne hes.

Zereyê kozikî gillî ra ters.

Kozik ardî.

Herre serdine,

herre hêrsbîyaya.

Kerreyî abiasan.

Ge-ge bereqêno gî estarî

Se ke ti ra vajo “ti hema nêsî?”

Nika bivejyaynî yew ganî

Yo ka kas biko linga tifingî.

Timo a yo ke nê cay ey rê heram bî.”

Kitabê sîîran yê J. Îhsan Esparî Dilopê Zerrî edebîyatê ma de yew penceraya xoser a.

Sîîre, eke se ra panc îlham bo, se ra neway û panc ked a. Keda ke sîîre heq kena, J. Îhsan Esparî texsîr nêkerdo. Coka kitabê ey sîîre de, edebîyatê ma de kalîte bineyna kerdo berz.

*

Adresa Wastisî:

Vate Yayinevi

Katip Mustafa Çelebi Mah. Tel Sok. No: 18 Kat: 3

Beyoglu / Istanbul

Tel: 0 212 244 94 14

E-post: kovaravate@yahoo.com

*

J. Îhsan Espar Kam o?

J. Îhsan Espar 1956 de Pîran de maya xo ra bîyo. Ey 1979 de, Dîyarbekir de Înstîtuyê Perwerdeyî qedênayo. Demeyêko kilm Kurdistan de mamostetîye kerda. Ameyîsê Cuntaya Eskerî ya 1980î ra pey, semedê xebata ey a sîyasî polîs ci geyrayo. Menga nîsana 1982 de Kurdistan ra vejîyayo, 1983 de sîyo Swêd û nika zî uca ciwîyêno. J. Îhsan Esparî Swêd de zî unîversîte de tarîx, îlmê cematkî û aversîyayîsê ziwanê ciwananê diziwanîyan wendo.

Hetanî ewro gelek nusteyê ey ê kurdkî (kirmanckî, kurmanckî), tirkî û swêdkî, hîkaye û sîîrî ey ê kirmanckî kovar û rojnameyan de nesr bîy. O, Grûba Xebate ya Vateyî reyra ziwanê kurdkî û bi taybetî lehçeya kirmackî ser o xebitîyêno. Û hûmara yewine ra hetanî nika redaktorîya kovara Vateyî keno.

Kitabê ey:

Tanî Estanikî û Deyîrê Ma, Çapa yewine Wesanên Rewsen, 1995 Berlîn, Çapa diyîne Wesanxaneyê Vateyî, 2004 Îstanbul
Beyi Se Bena?, Wesanxaneyê Vateyî, 2004 Îstanbul
Ferhengê Kirmanckî (Zazakî)-Tirkî û Tirkî -Kirmanckî (Zazakî), çapa yewine 2001, çapa diyîne ya hîrakerdîye 2004 Îstanbul, (No Ferheng, Grûba Xebate ya Vateyî reyra amade kerdo.)
Rastnustisê Kirmanckî (Zazakî), 2005 Îstanbul (No kitab, Grûba Xebate ya Vateyî reyra amade kerdo.)
Dilopê Zerrî, Wesanxaneyê Vateyî, 2008 Îstanbul

Kitabê ke tadayê (tercume kerdê):

Besîkçî, Îsmaîl, Çend gotin li ser ronakbîrên Kurd, 1992 Bonn (Tirkî ra kurmanckî, J. Îhsan Espar & Amed Tîgrîs)
Nordqvist, Sven, Dema Findo biçûk bû û winda bû, 2001 Stockholm (Swêdkî ra kurmanckî)
Defoe, Daniel, Robinson Crusoe, 2005 Îstanbul (Swêdkî ra kirmanckî)
Hugo, Victor, Notre – Damea Parîsî, 2005 Îstanbul (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Kresa Emma, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte û Malîne, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Emmaya Eksî, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte bi Pisê Kay Keno, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte Hurdî yo, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Löfgren, Ulf, Rindo kincanê xo suweno, 2008 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Nordqvist, Sven, Xuska min li ku ye? 2008 Stockholm (Swêdkî ra kurmanckî)